the making of mheenpark

< vorig | volgend > | home ^ | print


HOE BETREK JE bewoners op een zinvolle manier bij de herinrichting van hun park? Naar aanleiding van deze vraag van de gemeente Apeldoorn heeft Bureau Venhuizen een open planproces ontworpen en begeleid. Het spel The making of, dat gespeeld is met vijftig bewoners van allerlei leeftijden, is een belangrijk element bij het vaststellen van de randvoorwaarden voor de herinrichting. De resultaten van een uitgebreide inventarisatie en de spelronden hebben als basis gediend voor de ontwerpopgave aan de ontwerpers van de gemeente. Het ontwerp wordt vanaf 2005 gefaseerd uitgevoerd.

pdf publicatie The making of Mheenpark

Het open planproces voor de herinrichting van het Mheenpark bestaat uit drie opeenvolgende fasen: inventarisatie, conceptontwikkeling en ontwerp. In de eerste fase is het Mheenpark zo breed mogelijk onderzocht. De resultaten van dit onderzoek vormen de basis van het spel The making of dat in de tweede fase is gespeeld, waarin bewoners voorstellen maken voor het park. In de derde fase zijn de ontwerpers van de gemeente aan de slag gegaan met die voorstellen en de uitkomsten van het totale onderzoek en hebben een voorlopig ontwerp gemaakt voor de herinrichting van het Mheenpark. Een vertegenwoordiging van de bewoners is gedurende dit hele proces nauw betrokken om de openheid en voortgang ervan te bewaken.

In de eerste fase zijn zoveel mogelijk meningen, wensen en angsten met betrekking tot het Mheenpark geïnventariseerd. Dat is op verschillende manieren gebeurd. Allereerst door een enquête te verspreiden in de wijk, waarin bewoners drie open vragen kunnen beantwoorden: waarvoor gebruikt u het park en waarom?, wat wilt u graag in het park doen, dat nu niet kan? en wat moet volgens u níet met het park gebeuren?. Ten tweede in een drietal sessies waar bewoners, bestuurders, interne en externe deskundigen met elkaar van gedachten wisselden over verschillende aspecten van het park, zoals natuur, veiligheid en gebruik. De externe deskundigen zijn met opzet gevraagd om een blik van buitenaf op het park te werpen en zo de gekleurde bril van de direct betrokkenen te nuanceren. Ten derde is een aantal bewonersavonden georganiseerd waarin presentaties zijn gegeven met aansluitend de mogelijkheid met elkaar in discussie te gaan.



De inventarisatie heeft kennis opgeleverd over de randvoorwaarden voor toekomstige ontwikkelingen en bovenal over de bestaande kwaliteiten van het park. Die informatie is sturend voor de conceptontwikkelingsfase waarin een spel, genaamd The making of, centraal staat. Bureau Venhuizen heeft de gevonden informatie teruggebracht tot een hanteerbare hoeveelheid die het in twee groepen verdeelt: opdrachten (toekomstige ontwikkelingen: wat moet er gebeuren) en fenomenen (bestaande situaties die niet gebiedseigen hoeven te zijn: wat zijn de sturende voorwaarden). Van de opdrachten en fenomenen is een matrix samengesteld die zo in feite de gehele ontwerpopgave voor het Mheenpark vormt.

Aan het spel hebben vijftig bewoners meegedaan, waaronder tien leerlingen van twaalf jaar. Het spel is in vijf ronden gespeeld, met per ronde tien bewoners die, in teams van twee, voorstellen voor het park maken. Daarvoor zijn niet hun eigen ideeën uitgangspunt (die hebben ze immers in de enquête of tijdens een publieksavond kunnen uiten), maar de specifieke combinatie van een gestelde opdracht en een bindend fenomeen.
Spelers krijgen bijvoorbeeld opdrachten als het bedenken van een jaarlijks terugkerend dagevenement, het duidelijker maken van de toegangen tot het park of het ontwikkelen van nieuwe natuur. Daaraan zijn fenomenen gekoppeld als het garanderen van de toekomst van het park, het bevorderen van de veiligheid of de handhaving van het voorstel.

Elke avond kent een winnend voorstel, dat niet persé het beste is, maar waar vaak de minste weerstand tegen bestaat. Niet alleen de winnende voorstellen, maar alle voorstellen waarmee gespeeld is, zijn gevisualiseerd en verslagen. In een openbare finaleronde spelen alle winnaars nog eenmaal tegen elkaar. Deze avond is ook een forum van deskundigen aanwezig bij wie de spelers om advies kunnen vragen. Op deze avond zijn tevens de resultaten van het proces tot dan toe aan het publiek gepresenteerd.
De uitkomsten van de eerste twee fasen vormen de input voor de ontwerpopgave aan de ontwerpers van de gemeente. In twee workshops met bewoners presenteren zij hun ontwerp om te toetsen of deze voldoet aan de ontwerpopdracht. In oktober 2003 is het definitieve ontwerp gepresenteerd. Over het ontwerp en het open planproces is door Bureau Venhuizen een brochure gemaakt die verspreid werd in de wijk.


< vorig | volgend > | home ^ | print


The making of Mheenpark werd door Bureau Venhuizen bedacht en uitgevoerd in opdracht van Gemeente Apeldoorn (maart - oktober 2003)

Conceptmanagement en realisatie
Bureau Venhuizen; Hans Venhuizen, Francien van Westrenen en Inge Hoonte

Coördinatie gemeente Apeldoorn
Saskia Visser, Emma Gossink


Met medewerking van
Max Daniel (moderator sessies en spel)
Mr. S.M.A.M. Venhuizen (rechter spel)
Martin Leclercq, Alessa van de Goor (visualisatie spel)
Anne-Marie Veldkamp (journalist spel)
Jeanette van Dijk (calculator spel)
Chris Koens (ontwerp spel)
Dieuwertje Komen (fotografie park en spel)
Sofie van Westrenen (verslaglegging sessies)
Seline Geijskes, Rijkent Lamain, Merijn Groenhart (ontwerpteam gemeente Apeldoorn)
De Wijk (Werkgroep Maak Mheenpark Mooi, Actiegroep Behoud Mheenpark, Wijkraad, Stichting Wisselwerk)


Met dank aan
Bewoners van de wijk Zevenhuizen voor deelname spel en inzenden enquête't Kruispunt, Buurtcentrum Het Zevenhuis